Tlenek węgla...

Dodano: 2022-03-07

Mieszkańcy

Spółdzielni Mieszkaniowej

„ Hutnik”

Przyczyny zatruć tlenkiem węgla.

Z uwagi na mające miejsce w ostatnim czasie przypadki wydobywania się tlenku węgla w lokalach mieszkalnych, Spółdzielnia Mieszkaniowa „Hutnik” pragnie przypomnieć wszystkim mieszkańcom o zasadach, których stosowanie i przestrzeganie ma bezpośredni wpływ na bezpieczne eksploatowanie oraz prawidłowe wentylowanie pomieszczeń.

Bardzo ważne jest doprowadzenie dopływu powietrza zewnętrznego do mieszkań. Powinno się to odbywać przez rozszczelnienie okien i ustawienie skrzydeł w pozycji mikrowentylacji, a przy bardzo szczelnej stolarce okiennej przez urządzenia nawiewne tzw. nawiewniki okienne zamontowane w górnej części skrzydeł okiennych.

Brak właściwego nawiewu i wymiany powietrza w mieszkaniu powoduje osłabienie działania wentylacji, a tym samym nadmierne powstawanie dwutlenku węgla, wilgoci, skraplanie się pary wodnej na wewnętrznych powierzchniach szyb. Ma to bezpośredni wpływ na pogarszające się samopoczucie, w mieszkaniu może się pojawić pleśń i zagrzybienie, występują też problemy ze spalaniem gazu w urządzeniach grzewczych, co może powodować nieprawidłowe odprowadzenie spalin w przewodach kominowych.

Z powodu braku dopływu powierza zdarza się, że gazowe podgrzewacze wody (tzw. Junkersy) powodują zasysanie powietrza z wywiewnych kanałów wentylacyjnych, a w przewodach spalinowych powstaje odwrotny ciąg tzw. cofka. Powoduje to wtłaczanie spalin do pomieszczeń mieszkalnych, stwarzając zagrożenie zatruciem tlenkiem węgla.

Niekorzystny wpływ na ciąg kominowy w przewodach wentylacyjnych, spalinowych, dymowych ma fakt niedogrzania mieszkań ponieważ dla uzyskania prawidłowego ciągu w przewodach wentylacyjnych istotną rolę odgrywa różnica temperatur powietrza wewnątrz i na zewnątrz mieszkania.

Nadmierne uszczelnienie mieszkania wbrew pozorom nie wpływa pozytywnie na uzyskanie oszczędności na kosztach ogrzewania, działa wręcz odwrotnie, przy słabo działającej wentylacji z mieszkania nie jest odprowadzana para wodna, a powietrze o dużej wilgotności potrzebuje znacznie więcej ciepła do osiągnięcia żądanej temperatury.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami o warunkach technicznych użytkowania budynków mieszkalnych, użytkownik mieszkania odpowiada za dostarczenie powietrza zewnętrznego do pomieszczeń mieszkalnych oraz za konserwację i naprawę urządzeń grzewczych. Natomiast obowiązkiem zarządzającego jest zapewnienie odpływu, czyli sprawności przewodów wentylacyjnych, spalinowych oraz dymowych.

Apelujemy do Państwa aby przestrzegać zasad prawidłowego użytkowania mieszkania (realizując zalecenia mistrza kominiarskiego) w celu uniknięcia przypadków zatrucia tlenkiem węgla, a co za tym idzie uniknięcia tragedii ludzkich.

Tlenek węgla…

Przepisy Prawa Budowlanego nakładają na właścicieli i zarządców bloków mieszkalnych szereg obowiązków, w tym m.in. obowiązek okresowej kontroli, co najmniej raz w roku, stanu technicznego instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych). Kontrole te mają na celu wykrycie niesprawności przewodów kominowych w budynkach mieszkalnych. Wadliwe działanie wspomnianych przewodów może wynikać m.in. z ich nieszczelności, wad konstrukcyjnych, nie dostosowania istniejącego systemu wentylacji do standardów szczelności stosowanych obecnie okien i drzwi, w związku z wymianą starych okien i drzwi na nowe. Czynniki te mogą prowadzić do niedrożności przewodów, braku ciągu, a nawet do powstania zjawiska ciągu wstecznego, polegającego na tym, że dym zamiast wydostawać się przewodem kominowym na zewnątrz, cofa się z powrotem do pomieszczenia. Obok tego niezwykle istotnym zagadnieniem jest właściwe korzystanie z urządzeń przez samych mieszkańców. W większości nie zdajemy sobie sprawy z tego, że przyczyną zatruć jest niepełne spalanie, do którego może dojść z powodu zbyt małej ilości tlenu w powietrzu, na skutek szczelnie zamkniętych okien i braku właściwej wentylacji. Gaz jest szeroko rozpowszechnionym nośnikiem energii, stosowanym powszechnie w gospodarstwach domowych. Tlenek węgla powstaje podczas procesu niepełnego spalania gazu, który występuje przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze. Ma silne własności toksyczne. Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla jest gazem bezwonnym. Dostaje się do organizmu przez układ oddechowy, a następnie jest wchłaniany do krwioobiegu. W układzie oddechowym człowieka tlenek węgla wiąże się z hemoglobiną 210 razy szybciej niż tlen, blokując dopływ tlenu do organizmu. Stwarza to poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Spełniając cztery podstawowe warunki bezpiecznego użytkowania urządzeń spalających gaz można łatwo zapobiec powstawaniu tlenku węgla (potocznie zwanego czadem) i jego przenikaniu do mieszkań.

Są to:

a) prawidłowa i szczelna instalacja gazowa,

b) stały dopływ świeżego powietrza,

c) swobodny odpływ spalin,

d) właściwa eksploatacja zapewniająca dobry stan techniczny urządzenia gazowego.

Prawidłowa instalacja gazowa

Zainstalowania lub wymiany piecyka gazowego może dokonać jedynie uprawniony specjalista, zgodnie z instrukcją producenta. Wykonywanie prac instalacyjnych i regulacyjnych przez osobę nieuprawnioną może stworzyć zagrożenie dla zdrowia i życia mieszkańców. Takie same wymagania co do prac instalacyjnych i regulacyjnych, dotyczą kuchenek gazowych. Kuchenka powinna znajdować się jak najbliżej wywiewnej kratki wentylacyjnej, a stanowiska pracy powinny być usytuowane między oknem a kuchenką, tak, aby nad nimi następował przepływ świeżego powietrza.

Stały dopływ świeżego powietrza

Stały dopływ świeżego (zewnętrznego) powietrza do urządzenia, w którym następuje spalanie gazu ma podstawowe znaczenie. Brak dopływu świeżego powietrza powoduje niedobór tlenu. Wynikiem tego niedoboru jest niezupełne spalanie i powstawanie tlenku węgla. Następuje to wówczas, gdy np. okna mieszkania są szczelnie zamknięte. Stały dopływ świeżego powietrza do mieszkania jest również warunkiem niezbędnym swobodnego odpływu spalin. W związku z tym należy pamiętać: aby przed każdą kąpielą dobrze przewietrzyć łazienkę, a nawet przygotować ją „wcześniej”, zalecane jest by szczelne okna były wyposażone w nawiewniki powietrza, aby podczas kąpieli uchylone było skrzydło okienne w mieszkaniu lub lufcik. Zasłanianie kratek wentylacyjnych zarówno nawiewnej w drzwiach do łazienki jak i wywiewnej na wlocie do przewodu wentylacyjnego oraz zmniejszanie powierzchni otworów w dolnej części drzwi łazienkowych poniżej 220 cm2 grozi śmiertelnym zatruciem. Ważna jest także wymiana kratek wentylacyjnych w łazience  i kuchni, ponieważ należy stosować wyłącznie kratki bez jakichkolwiek dodatkowych elementów umożliwiających zmniejszanie przekroju czynnego. Przy dłuższym włączeniu gazowego podgrzewacza wody warto nawet uchylić drzwi od łazienki tak, aby dopływ tlenu był możliwie największy. Praca piecyków łazienkowych pogarsza się przy dużej wilgotności powietrza. Utrudnione odprowadzenie spalin na zewnątrz budynku i zachwianie prawidłowej pracy wentylacji powodują upały, duże mrozy i silne wiatry, które mogą nawet wtłaczać spaliny z kanałów spalinowych do mieszkań - szczególnie tych na najwyższych piętrach. Dlatego w okresie upałów, silnych mrozów i wiatrów należy ostrożnie i z rozwagą korzystać z piecyków gazowych.

Swobodny odpływ spalin

Piecyk gazowy powinien być szczelnie przyłączony do przewodu spalinowego, a przewód spalinowy musi być szczelny i drożny. Nieszczelny komin powoduje osłabienie ciągu lub może być przyczyną przenikania spalin do są- siadujących z nim pomieszczeń. Warunkiem swobodnego odpływu spalin jest jednak nie tylko drożny przewód spalinowy, lecz także stały dopływ świeżego powietrza do pomieszczenia, w którym następuje spalanie gazu. Nie będzie odpływu spalin, jeżeli pracujący piecyk gazowy będzie się znajdował w zamkniętym, uszczelnionym mieszkaniu. Stały dopływ powietrza do pomieszczenia, w którym włączono piecyk gazowy, jest więc warunkiem niezbędnym do spełnienia dwóch podstawowych wymagań bezpieczeństwa - zupełnego spalania gazu i swobodnego odpływu spalin. Podczas kąpieli nie należy włączać wentylatora w kuchni (okap kuchenny) ponieważ jego działanie osłabia naturalny ciąg spalin w przewodzie spalinowym piecyka gazowego. Warto zwrócić uwagę na odpowiednią rurę spalinową odprowadzającą spaliny od piecyka łazienkowego do przewodu kominowego. Zalecana jest rura kwasoodporna ze stali, która ma większą sztywność i twardość niż ta wykonana z aluminium, ponieważ nie pozwala na rozciągnięcie i zagięcie, powodujące zmniejszenie przekroju roboczego oraz eliminuje proces korozji, występujący podczas kontaktu rury ze spalinami o kwaśnym odczynie.

Dobry stan techniczny urządzenia gazowego.

Urządzenia gazowe powinny być utrzymywane w czystości i w dobrym stanie technicznym, a także okresowo kontrolowane zgodnie z zaleceniami producenta. Obowiązek utrzymania wymaganego stanu technicznego urządzeń gazowych i ich udostępnienia do kontroli nakłada na użytkownika lokalu Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych. W trosce o bezpieczeństwo własne i swojej rodziny do tego obowiązku powinien się poczuwać każdy użytkownik urządzeń gazowych. Piecyk gazowy używany od wielu lat należy niezwłocznie zgłosić do kontroli. Stary, zużyty, nie czyszczony i rozregulowany piecyk gazowy zagraża życiu, ponieważ niesprawne technicznie urządzenie gazowe może spalać część gazu ziemnego do tlenku węgla nawet wtedy, kiedy ilość dostarczanego powietrza jest wystarczająca. Dlatego naprawa i konserwacja urządzenia gazowego może być powierzona wyłącznie osobom posiadającym odpowiednie uprawnienia.

Dlatego, gdy poczujesz gaz:

- zawiadom jak najszybciej pogotowie gazowe i administrację,

- powiadom sąsiadów,

- nie włączaj światła ani nie uruchamiaj żadnych urządzeń elektrycznych,

- nie zapalaj zapałek czy zapalniczek,

- zamknij zawory gazu w mieszkaniu,

- otwórz szeroko okna, wyjdź na zewnątrz budynku.

Objawami zatrucia tlenkiem węgla są:

- ból głowy,

- zawroty głowy,

- ogólne zmęczenie,

- duszność,

- trudnościami z oddychaniem, oddech przyspieszony, nieregularny

- senność,

- nudności.

Osłabienie i znużenie, które czuje zaczadzony, oraz zaburzenia orientacji i zdolności oceny zagrożenia powodują, że jest on całkowicie bierny (nie ucieka z miejsca nagromadzenia trucizny), traci przytomność i - jeśli nikt nie przyjdzie mu z pomocą - umiera.

Pierwszą pomocą przy zatruciu tlenkiem węgla jest:

• natychmiastowe zapewnienie dopływu świeżego, czystego powietrza,

• jak najszybsze wyniesienie osoby poszkodowanej w bezpieczne miejsce, na świeże powietrze,

• rozluźnienie poszkodowanemu ubrania, ale nie rozbieranie go, gdyż nie można doprowadzić do jego przemarznięcia,

• wezwanie służb ratowniczych (pogotowie ratunkowe - tel. 999, straż pożarna - tel. 998 lub 112) oraz pogotowie gazowe.

Jeśli po wyniesieniu na świeże powietrze zaczadzony nie oddycha, należy niezwłocznie przystąpić do wykonania sztucznego oddychania i masażu serca. 

            Aby zapobiec zaczadzeniu oraz zagrożeniom od instalacji i urządzeń gazowych należy przestrzegać kilku podstawowych zasad które trzeba sobie przypominać, powtarzać jak „mantrę” a przede wszystkim stosować wszystkie zasady jakie są tu wymienione:

1) Pomieszczenie, w którym użytkowane jest urządzenie gazowe musi posiadać możliwie jak największy dopływ powietrza z zewnątrz. Dopływ powietrza może zapewnić częste wietrzenie pomieszczeń poprzez uchylenie okien, instalowanie specjalnych nawiewników w konstrukcji stolarki okiennej lub w ścianie zewnętrznej. Umożliwia to dopływ niezbędnego powietrza do spalania gazu i poprawia warunki odprowadzania spalin.

2) Urządzenia gazowe może zainstalować tylko osoba posiadająca specjalistyczną wiedzę i niezbędne uprawnienia, montując je zgodnie z instrukcją producenta otrzymaną przy zakupie wraz z kartą gwarancyjną. Piecyki łazienkowe, czyli gazowe ogrzewacze wody przepływowej oraz kotły c.o. muszą być wyposażone w tzw. czujnik ciągu kominowego, a domowe kuchnie gazowe muszą mieć zabezpieczenie palników przed niekontrolowanym wypływem gazu wskutek zalania palnika. Nie kupuj urządzeń bez tych zabezpieczeń.

3) Zabronione jest dokonywanie samowolnie i we własnym zakresie przeróbek, napraw instalacji i urządzeń gazowych oraz podłączeń dodatkowych odbiorników gazu bez uzgodnienia z dystrybutorem gazu. Użytkownikom urządzeń gazowych nie wolno pobierać gazu z pominięciem gazomierza. Naprawiać instalację i urządzenia gazowe mogą tylko osoby posiadające stosowne uprawnienia.

4) Nie wolno malować gazomierzy oraz zatykać otwory wentylacyjne i nawiewne w pomieszczeniach, w których zamontowane są odbiorniki gazu.

5) Użytkownicy zobowiązani są do utrzymywania instalacji gazowej w dobrym stanie technicznym; przykładowo: pojawienie się sadzy lub żółty płomień na palniku to oznaki wadliwego spalania gazu. Nie należy dopuszczać do uszkodzeń mechanicznych i korozji.

6) Przynajmniej raz w roku instalacja gazowa powinna być poddana przeglądowi technicznemu, a urządzenia gazowe powinny być serwisowane przez uprawnionych fachowców. Każdą zauważoną nieprawidłowość w pracy urządzenia gazowego należy zgłaszać do serwisu.

7) Instalacje gazowe zasilane gazem płynnym mogą być wykonywane tylko w budynkach niskich. Kategorycznie zabrania się stosowania w jednym budynku gazu płynnego i gazu z sieci gazowej.

8) Stan sprawności wentylacji pomieszczeń i odprowadzania spalin z urządzeń gazowych powinien być sprawdzony przez uprawnionych kominiarzy przynajmniej raz w roku wraz z wykonaniem czyszczenia przewodów.

9) Odbiorniki gazu powinno się eksploatować zgodnie z instrukcją producenta (np. nie wolno używać kuchenek gazowych do ogrzewania pomieszczeń).

10) Włączone odbiorniki gazu powinny być na bieżąco kontrolowane, chyba, że ich konstrukcja jest przystosowana do pracy bez dozoru.

11) Gotowane ciecze na kuchenkach gazowych również należy kontrolować w celu uniknięcia wykipienia, zgaszenia płomienia i niekontrolowanego wypływu gazu. Po zakończeniu pracy należy dokładnie zakręcić kurek gazowy.

12) Nie wolno dopuszczać małych dzieci do użytkowania urządzeń gazowych.

13) Toksyczne spaliny muszą być odprowadzone z pomieszczenia sprawnie działającym systemem wentylacji grawitacyjnej, a od podgrzewaczy i piecyków gazowych przewodami spalinowymi na zewnątrz budynku.

14) Nie wolno przysłaniać kratek wentylacyjnych (nawiewnych na przykład w drzwiach łazienkowych i wywiewnych pod sufitem), a przewody do odprowadzania spalin muszą być szczelne.

15) Trującym produktem niepełnego spalania gazu jest głównie tlenek węgla. Aby spalanie gazu przebiegało prawidłowo, na każdy 1 metr sześcienny gazu powinno przypadać 10 metrów sześciennych powietrza (6 m3 z zamkniętą komorą spalania).

16) Podczas silnych wiatrów, dużej wilgotności powietrza i przy niskich temperaturach zewnętrznych zdarzają się okresowe zakłócenia w sprawnym działaniu wentylacji naturalnej i odprowadzaniu spalin. W tych przypadkach należy jak najmniej używać urządzeń gazowych.

17) Prewencyjnie uzasadnionym jest instalowanie czujników tlenku węgla w pomieszczeniu gdzie użytkowany jest gaz, które włączają się, gdy stężenie trującej substancji w powietrzu jeszcze nie jest groźne. Koszt zamontowania takich czujek jest niewspółmiernie niski do korzyści, jakie daje zastosowanie tego typu urządzeń       - uratowanie życia. Nabywając takie urządzenie sprawdźmy, aby posiadało ono polski certyfikat. Pamiętajmy! Od stosowania się do powyższych rad może zależeć zdrowie i życie nasze oraz naszych bliskich.

18) Jeśli poczujesz gaz w powietrzu, to: nie zapalaj ognia! Nie używaj otwartego ognia ani narzędzi i przedmiotów mogących iskrzyć! Nie włączaj ani nie wyłączaj światła i innych urządzeń elektrycznych! Otwórz okna! Spowoduj przeciąg, otwierając szeroko okna i drzwi. Przewietrz pomieszczenie i usuń gaz. Wyjdź z domu i powiadom sąsiadów! Przed opuszczeniem mieszkania poinformuj innych mieszkańców o ulatniającym się gazie i nakłoń ich do opuszczenia budynku. Zamknij dopływ gazu! Zakręć dopływ gazu do budynku zaworem odcinającym, który znajduje się w szafce gazowej na zewnętrznej ścianie budynku. Wezwij pomoc! Zadzwoń po pogotowie gazowe na bezpłatny telefon: 992 lub po Pogotowie Techniczne KSM telefon 32 25 82 075 lub 32 25 81 626.

Pamiętaj: od Twojego zachowania, od postępowania zawsze zgodnie z zasadami bezpieczeństwa, zależy w pierwszej kolejności Twoje zdrowie i życie, a potem wszystkich tych, którzy mogą znaleźć się w zasięgu tragicznych skutków negatywnego działania gazu. Gaz truje i wybucha, a jego wybuch ma ogromną siłę rażenia. Potrafi zniszczyć nawet duże budynki. Gaz jest potrzebny w mieszkaniu. Jego właściwe używanie ułatwia nam życie.

„Głos Tysiąclecia”

Zbigniew Olejniczak - „Wspólne Sprawy”

 

Wstecz